“МАҲОСИН” АСАРИДА ЕНГИЛЛАШТИРИШ ТАМОЙИЛИНИНГ ҚЎЛЛАНИЛИШИ
PDF | YUKLASH (8.15 mb)
Maqola mualliflari
Nigora KHAKIMOVA
International Islamic Academy of Uzbekistan
Senior lecturer
.
nigora_24@yahoo.com
Maqola haqida
Maqolaning asl tili : Uzbek
1 - Til:
Uzbek
Maqola nomi
“МАҲОСИН” АСАРИДА ЕНГИЛЛАШТИРИШ ТАМОЙИЛИНИНГ ҚЎЛЛАНИЛИШИ
Kalit so'zlar
#маслаҳа #усулул #фиқҳ #фуруъул #фиқҳий #қоида #енгиллаштирувчи #ҳолат #Ислом #ҳуқуқи #шариат #мақсадлари.
Maqola annotatsiyasi
Мақолада ислом ҳуқуқида енгиллик яратиш тамойилининг асослари ва қўлланилиши муҳокама қилинади. Шунингдек, Қаффол Шошийнинг “Маҳосин” асарида мазкур тамойилнинг оила ва никоҳ муносабатларида қўлланилиши таҳлил қилинади. Ислом таълимотига кўра, шариатнинг барқарорлиги, узлуксизлиги ва ҳар қандай замон ва маконда унинг осон қўлланилишини кафолатлаш учун у ўзига хос хусусиятлар билан нозил қилинган. Бу хусусиятлар қаторида маслаҳа (манфаат) тушунчаси билан узвий боғлиқ бўлган рафъ ал-ҳараж (қийинчиликни бартараф этиш) тамойили ҳам мавжуд. Шунга кўра, шариат инсонларга маълум мажбуриятларни юклаган бўлса-да (худди бошқа қонунчилик тизимлари каби), унда ғайриоддий тарзда қийин ҳисобланган мажбуриятлар ҳамда ҳаддан ташқари оғир бўлган вазифа кўзда тутилмаган. Аксинча, шариат буйруқларини тадқиқ қилиш орқали енгиллик ва енгилликка бўлган аниқ бир мойилликни кузатиш мумкин. Оила ва никоҳ масалаларида енгиллик яратиш тамойили алломанинг қуйидаги фикрлари билан асосланган: “Шариат кўрсатмалари куч ва қудрат билан боғлиқ бўлиб, инсон бажаришга ожиз бўлган ишларга буюрилмайди. Аллоҳнинг дини енгил бўлиб, унда инсоннинг қодирлигига кўра талаб қўйилган”. Инсон ҳаёти ва соғлиги хавф остида бўлганида, тақиқланган нарсалар мубоҳ бўлиши билан боғлиқ тамойил аллома қарашларида асосий ўринни эгаллайди. Зарурат тушунчаси ҚаффолШошийнинг фикрига кўра, нафснинг хавф остида бўлишини англатади. Хавф йўқ бўлиши билан масала ўзининг асл ҳолатига қайтиши аллома қарашларига кўра заруратнинг амал қилиш муддатини белгилаб беради.
2 - Til:
English
Maqola nomi
APPLICATION OF THE EXTENUATING PRINCIPLE IN THE WORK “MAHASIN”
Kalit so'zlar
#maslaha #Usul #al-Fiqh #Furu’ #jurisprudential #rule #extenuating #circumstances #Islamic #law #purposes #of #Sharia.
Maqola annotatsiyasi
The article discusses the principles and application of the principle of creating ease in Islamic law. Also, the use of this principle in family and marriage relations is analyzed in Qaffal Shashi’s work “Mahasin”. According to Islamic teachings, the Shariah was revealed with specific characteristics to guarantee its stability, continuity, and its easy application at any time and place. Among these features, there is also the principle of raf’ alharaj (elimination of difficulty), which is inextricably linked with the concept of maslaha (benefit). Accordingly, while Shari’ah imposes certain obligations on people (like other legal systems), it does not provide for obligations that are considered unusually difficult and duties that are unduly burdensome. On the contrary, by studying the injunctions of the Shari’ah, one can observe a clear tendency towards lightness and levity. The principle of creating lightness in family and marriage issues is based on the following opinions of scholars: “Sharia’s instructions are related to strength and power, and people are not ordered to do things that they are unable to do. God’s religion is easy, and it requires according to the ability of a person” The principle that prohibited things are permissible when human life and health are at risk occupies a central place in the views of scholars. The concept of necessity, according to Qaffal Shashi, means that the ego is in danger. The return of the matter to its original state with the disappearance of the danger determines the duration of the necessity in the opinion of the scholars.
3 - Til:
Rus
Maqola nomi
ПРИМЕНЕНИЕ ПРИНЦИПА СМЯГЧАЮЩЕГО ОБСТОЯТЕЛЬСТВА В ПРОИЗВЕДЕНИИ “МАХАСИН”
Kalit so'zlar
#маслаха #Усул #аль-фикх #фуру #правила #фикха #смягчающее #обстоятельство #исламское #право #цели #шариата
Maqola annotatsiyasi
.png)
