ТУРКИСТОН МАТБУОТИДА МАРКАЗИЙ ОСИЁ ҚАЛАНДАРЛАРИ ФАОЛИЯТИНИНГ ЁРИТИЛИШИ
PDF | YUKLASH (7.56 mb)
Maqola mualliflari
Nilufar M.TUYCHIEVA
Oʻzbekiston xalqaro islom akademiyasi, ICESCO kafedrasi o‘qituvchisi
PhD
xxx
nilufartuychieva79@gmail.com
Maqola haqida
Maqolaning asl tili : Uzbek
1 - Til:
Uzbek
Maqola nomi
ТУРКИСТОН МАТБУОТИДА МАРКАЗИЙ ОСИЁ ҚАЛАНДАРЛАРИ ФАОЛИЯТИНИНГ ЁРИТИЛИШИ
Kalit so'zlar
#қаландарийлик #қаландархона #мурид #солик #тариқат #зуҳд
Maqola annotatsiyasi
Мақолада Марказий Осиёда фаолият олиб борган қаландарийлик тариқати ҳақида ёзилган. Унда ўлкадаги жадидларнинг мазкур тариқатга муносабати ва у ҳақда билдирган фикрлари баён этилган. Мақола қаландарларнинг жамиятда тутган ўрни ва аҳамиятини ёритишга хизмат қилади. Муаллиф маҳаллий олимлар ва дин аҳлларининг ушбу тариқатга муносабатини очиб беришга ҳаракат қилган. Натижада ўлкадаги тариқатларнинг фаолияти ҳақида керакли маълумотлар жамланган. Қаландарийлик XI асрда маломатийлик ҳаракати негизида вужудга келган бўлиб, дастлаб шариат нормалари доирасида фаолият олиб боргани, бироқ ундаги тартиб-қоидаларнинг сирлилиги ва мураккаблиги сабабли оммалашмай қолгани, натижада қаландарийликнинг асл моҳияти фақат “маломат”, “ихлос”, “фақр” мақомларидагина сақланиб қолгани очиб берилган. Марказий Осиёда қаландарийликнинг юзага келишига асосий омил ҳаракат мақсадининг шариат ва тасаввуф вакиллари орасида тарқалиб бораётган “риё” (ءايرلا)нинг олдини олиш ва нафсни ислоҳ қилишга қаратилганлиги ҳамда ушбу иллатларнинг муолажасида “сидқ (тўғрилик) ва “ихлос” (холислик) ғояларига кенг таянгани исботланган. Ўрта асрларда қаландарийлик ҳақидаги танқидий қарашларнинг шаклланишига Эрон тариқатларига хос бўлган “ваҳдат ал-вужуд” (Яратувчи ва яралмишнинг бирлиги), “ҳулул”, (Илоҳнинг махлуқ танасига ўтиши) “таносух” (руҳнинг кўчиб юриши) ғояларининг сингиб қолиши сабаб бўлгани асослаб берилган. XIX–XX асрларнинг биринчи чорагига келиб Туркистон ўлкасининг иқтисодий-ижтимоий таназзули натижасида оддий аҳолининг қаландархоналардан бошпана ва беғараз егулик топиш имконияти мавжудлиги учун қаландарлар сафи кўпайиб, қаландархоналар сони 100 га етгани очиб берилган.
2 - Til:
English
Maqola nomi
THE MANIFESTATION OF THE ACTIVITIES OF THE CENTRAL ASIAN QALANDARS IN ThE PRESS OF TURKESTAN
Kalit so'zlar
#каландария #каландар #каландархана #ищущий #путник #орден #аскетизм
Maqola annotatsiyasi
This article is about the Qalandarian tariqah operated in Central Asia. The author states the attitude of the Jadids in the country to this tariqah and their views expressed. This article serves to highlight the role and importance of Qalandarians in society. Also the author tried to show the attitude of local scholars and clerics to this sect. As a result, the necessary information about the activities of sects in the country has been collected. Qalandarianism arose in the 11th century on the basis of the Malamatiyya movement, and at first it operated within the framework of Sharia norms. However, it did not become popular due to the secrecy and complexity of its procedures. As a result, the true essence of Qalandarism was preserved only in the statuses of “malamat”, “ikhlas”, and “faqr”. It has been proven that the main factor in the emergence of Qalandarism in Central Asia is the prevention of “riya” spreading among the representatives of Sharia and Sufism and the reformation of the self, and the widespread reliance on the ideas of “sidq” (righteousness) and “ikhlas” (impartiality) in the treatment of these ills. It is argued that the formation of critical views on Qalandarism in the Middle Ages was due to the absorption of the ideas of “wahdat al-wujud” (the unity of the Creator and the creatures), “hulul”, (the transition of God into the body of the creature) and “tanasukh” (transmigration of the soul) characteristic of Iranian sects. It has been revealed that, by the first quarter of the 19th-20th centuries, as a result of the economic and social decline of the Turkestan region, the number of qalandars increased, and the number of qalandar houses reached 100.
3 - Til:
Rus
Maqola nomi
ОСВЕЩЕНИЕ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ КАЛАНДАРОВ ЦЕНТРАЛЬНОЙ АЗИИ ПРЕССОЙ ТУРКЕСТАНА
Kalit so'zlar
#Qalandarism #qalandars’ #house #murid #salik #tariqah #asceticism
Maqola annotatsiyasi
.png)
